İstanbul, 23 Ocak () - Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, önemli 60 bitkisel üründe 110.7 milyon tonluk üretimin, 9.4 milyon tonunun daha sofraya ulaşmadan, "üretim, kullanım ve piyasada" kaybedildiğini, bu kadar bitkisel ürünün "8-10 milyon nüfuslu bir ülkenin tüketebileceğinden fazla" olduğunu söyledi.
Bayraktar, “Buna nihai tüketimdeki kayıplar dâhil değil. İsraf büyük boyutlarda, her gün 6 milyon ekmek çöpe gidiyor. Türkiye gibi çok ekmek tüketen bir ülkede bile bu rakam 5 milyon nüfusun ekmek ihtiyacı çöpe giden bu ekmeklerle rahatlıkla karşılar. Tarladan sofraya gıda israfı gelişmiş ülkelerde yüzde 40’ı buluyor. Türkiye’de sebze ve meyvenin dörtte biri tüketilemeden kaybediliyor. Türkiye’de tarladan sofraya gıda israfının yüzde 25-30’larda kaldığını kabul etsek bile israf edilen gıdayla Suriye kadar, 20-25 milyon insan açlıktan kurtarılır” dedi.
Şemsi Bayraktar, yaptığı açıklamada, Türkiye’de yaş sebze ve meyvenin tarladan sofraya ulaşıncaya kadar önemli kayıplara uğradığını, yetiştiriciliğin yanı sıra, hasat sırasında ve sonrasında kayıplar meydana geldiğini belirtti. Özellikle hasat sonrasında taşıma, muhafaza ve pazarlama sırasında da kayıplar yaşandığını vurgulayan Bayraktar, yapılan araştırmalara göre tür ve çeşitlere göre değişmekle birlikte yaş sebze ve meyvedeki kayıp oranının yüzde 10 ile yüzde 30 arasında değiştiğine dikkati çekti.
Meyve ve sebzelerde hasat sırasında yüzde 4-12, taşıma sırasında yüzde 2-8, pazara hazırlık evresinde yüzde 5-15, depolamada yüzde 3-10, tüketici evresinde yüzde 1-5 kayıp meydana geldiğinin görüldüğünü belirten Bayraktar, şu bilgileri verdi:
"Nihai tüketiciye ulaşmadan, üretimde, kullanımda ve piyasada kaybedilen ürün kayıp oranlarından yapılacak tahminlere göre 110.7 milyon ton olacak üretimin 9.4 milyon tonu, bir diğer ifadeyle yüzde 8.5’i nihai tüketici öncesinde kaybedilecek, tüketiciye ulaşamayacak."
Bayraktar, gıda ürünü kayıplarının önlenmesi için şu önerileri yaptı:
"Yapılacak eğitim faaliyetleriyle üreticilerimiz yetiştirme tekniklerinin yanı sıra hasat teknikleri konusunda da bilgilendirilmesi sağlanmalı, ürünler zamanında ve doğru şekilde hasat edilmelidir.
- Üreticilerimiz üretim sırasında yanlış uygulamalar yapmamalı, hastalık ve zararlılarla mücadele konusunda dikkatli davranmalıdır.
- Hasat edilen sebze ve meyveler uygun şekilde paketlenmeli, taşınmalı ve depolanmalıdır.
- Bu amaçla soğuk hava depolarının sayısı ve kapasitesi artırılmalı ve bu tesislere verilen destekler artırılarak devam etmelidir.
- Ürünler uygun araçlarla ve özelliğine göre ayrı ayrı taşınmalıdır.
- Paketleme tesisinde sınıflandırma iyi yapılmalı, havalandırma ve soğutma yeterli olmalıdır.
- Ürüne bahçede, hasattan sonra yüklemeden önce muhakkak ön soğutma yapılmalıdır.
- Hijyen koşullarına dikkat edilmelidir.
- Tüketici de ürünü, kayba ve israfa uğratmayacak miktarda ihtiyacı kadar satın almalı; sebze ve meyveye uygun saklama ve kullanma şartlarına uymalıdır.”
