Gökhan ARTAN/İSTANBUL, ()-Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın, sinema sektörünün desteklenmesi hakkındaki yönetmeliği Resmi Gazete'de yayınladı.Sinema sektörünün geliştirilmesi ve güçlendirilmesi için desteklenmesine ilişkin usul ve esaslar yönetmelikle düzenlendi.Buna göre projenin kültürel, sanatsal ve estetik açıdan niteliksel değer taşıması; ülkenin ve milli kültürünün tanıtımına katkısı olması halinde bütçe desteği sağlanmasıyla ilgili detaylar paylaşıldı. Uzun metrajlı sinema film yapım desteğinde destek tutarının, başvuruda belirtilen toplam bütçeyi yüzde 50’sini aşamayacağı, dizi film desteğinde ise dizi filmin en az üç kıtada, 10 ülkeye ve en az bir sezon olarak ihraç edilmesi gerektiği de yönetmelikte belirtildi.

DESTEK TÜRLERİ ŞÖYLE:

"-Animasyon film yapım desteği: Süresi otuz dakikanın altında olan, ağırlıklı olarak canlandırma tekniğinin kullanıldığı, sinema sanatına özgü dil, teknik ve yöntemlerle oluşturulan iki veya üç boyutlu filmler için verilen destektir.

-Belgesel film yapım desteği: Bilimsel, güncel, tarihî, doğal ve benzeri olgu veya düşüncenin sinema sanatına özgü dil ve yöntemler ile araştırıldığı, anlatıldığı ve kurgulandığı filmler için verilen destektir.

-Çekim sonrası desteği: Bakanlıktan destek almamış, çekimleri tamamlanmış sinema filmlerinin görüntü, ses ve benzeri işlemleri için filmin yapımcısına verilen destektir.

-Dağıtım ve tanıtım desteği: Sinema filminin yurt dışı veya Bakanlıktan destek almamış sinema filminin yurt içi tanıtım, dağıtım ve gösterim aşamalarının desteklenmesi amacıyla filmin yapımcısına verilen destektir.

-Dizi film desteği: Yurt dışına satışı gerçekleştirilen ve ülke tanıtımına katkı sağlayan yerli dizi film projeleri için dizi filmin yapımcısına verilen destektir.

-İlk uzun metrajlı kurgu film yapım desteği: Uzun metrajlı kurgu filmin yapım öncesi hazırlık aşamasından, gösteriminin yapılabileceği hale getirilmesine kadar geçen herhangi bir aşamasının desteklenmesi amacıyla ilk uzun metrajlı kurgu filmini gerçekleştirecek olan yönetmene verilen destektir.

-Kısa film yapım desteği: Süresi otuz dakikanın altında olan filmler için verilen destektir.

-Ortak yapım desteği: Ülkemizin taraf olduğu ikili veya çok taraflı ortak yapım anlaşmaları ile içinde ortak yapıma ilişkin hükümler bulunan diğer uluslararası anlaşmalar çerçevesinde ortak yapım olarak kabul edilen ve yerli yapımcının küçük ortak olduğu uzun metrajlı sinema filminin yapım öncesi hazırlık aşamasından, gösteriminin yapılabileceği hale getirilmesine kadar geçen herhangi bir aşamasının desteklenmesi amacıyla yerli ortak yapımcıya verilen destektir.

-Proje geliştirme desteği: Çekimlerine henüz başlanmamış uzun metraj sinema filmlerinin çekim aşamasına kadar yapılan her türlü araştırma ve geliştirme faaliyeti için yapımcıya verilen destektir.

-Senaryo ve diyalog yazımı desteği: Uzun metrajlı kurgu film senaryosu yazımı için senaryo ve diyalog yazarına verilen destektir.

-Uzun metrajlı sinema film yapım desteği: Uzun metrajlı sinema filmlerinin yapım öncesi hazırlık aşamasından, gösteriminin yapılabileceği hale getirilmesine kadar geçen herhangi bir aşamasının desteklenmesi amacıyla yapımcıya verilen destektir.

-Yerli film gösterim desteği: Bakanlıkça destek sağlanmış yerli veya ortak yapım uzun metrajlı sinema filmlerinin seyirci ile buluşabilmesi amacıyla sinema salonu işletmecisine verilen destektir.

-Yabancı film yapım desteği: Bir kısmı ya da tamamı Türkiye’de çekilecek yabancı uzun metrajlı kurgu film, belgesel film ve dizi filmler için çekim başlangıcından gösteriminin yapılabilir hale getirilmesine kadar geçen aşamalarının desteklenmesi amacıyla ülke içinde harcanan ve Bakanlıkça kabul edilen tutarın yüzde 30’unu aşmamak üzere yerli ortak yapımcıya ya da hizmet sağlayan yerli yapımcıya verilen destektir.

DESTEK TÜRLERİNE İLİŞKİN BAŞVURULAR

Destek başvuruları, ülke içinde yerleşik gerçek veya tüzel kişiler tarafından destek türlerine göre Bakanlıkça belirlenen başvuru formu ve belgelerin Bakanlığa iletilmesi suretiyle yapılır.Başvuru belgeleri Genel Müdürlükçe incelenir. İnceleme sonucunda tespit edilen eksiklikler başvuru sahibine bildirilir. Eksik belgeleri tamamlanmayan projeler toplantı gündemine alınmaz.Daha önce aynı destek türünde iki defa desteklenmesi uygun bulunmamış projeler için yapılan destek başvuruları Kurul veya Komisyon gündemine alınmaz. Aynı başvuru döneminde aynı destek türünde birden fazla destek başvurusu yapılamaz. Başvuru sahibi aynı yıl içerisinde birden fazla projesi için destek alamaz. Desteklenmesi uygun bulunmayan projelere ilişkin fiziki nitelikteki başvuru belgeleri, Kurul veya Komisyon kararının duyurulma tarihinden itibaren altı ay içerisinde teslim alınmadığı takdirde imha edilir.

DEĞERLENDİRME ÖLÇÜTLERİ

Kurul, başvuruları bütçe imkânları dâhilinde; projenin özgünlüğü, projenin kültürel, sanatsal ve estetik açıdan niteliksel değer taşıması, projenin ülkemizin ve milli kültürümüzün tanıtımına katkısı,projenin ulusal ve uluslararası dolaşım potansiyeli, başvuru sahibinin varsa önceki çalışmaları ile ulusal veya uluslararası başarıları,yapımcı, yönetmen, senaryo ve diyalog yazarı ile diğer ekibin alanlarındaki deneyimi ve başarıları, bütçe ve finansal planı, insan onuruna ve Anayasada öngörülen ilkelere aykırılık teşkil etmemesi,gibi ölçütleri dikkate alarak değerlendirir.

İLK UZUN METRAJLI FİLM DESTEĞİ 

 İlk uzun metrajlı kurgu filmini gerçekleştirecek olan yönetmen daha önce en az iki kısa ya da bir belgesel filmin yönetmenliğini yapmış olmalıdır.Destek tutarı, başvuruda belirtilen toplam bütçenin yüzde 50’sini aşamaz. Destek tutarı, yönetmen tarafından 13/1/2011 tarihli ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanununa göre kurulan ya da ortağı olduğu bir ticari işletme ya da ticaret şirketine ödenir. Destek tutarının; yüzde 30’u destek sözleşmesinin imzalanmasından sonra, yüzde 40’ı projenin gelişim ve gerçekleştirilmesine ilişkin izleme raporu ve senaryodaki sahnelerin en az yüzde 20’sini içeren iş kopyasının teslim edilmesi ve inceleme ve kabul komisyonunca kabul edilmesinden sonra, yüzde 30’u senaryodaki tüm sahnelerin yer aldığı ve destek sözleşmesinde belirtilen teknik koşullara uygun kurgulanmış film kopyasının teslimi ve filmin inceleme ve kabul komisyonunca kabul edilmesi ile destek alınan tutar kadar faturanın tesliminden sonra ödenir.

İKİNCİ ÖDEME NE ZAMAN YAPILACAK

İkinci dilim ödemenin yapılabilmesi için senaryodaki sahnelerinin en az yüzde 20’sini içeren iş kopyasının sözleşme tarihinden itibaren en geç on sekiz ay içinde Bakanlığa teslim edilmesi gerekir. İş kopyasının teslim edilmemesi halinde verilen destek ödendiği tarihten geri alındığı tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre hesaplanacak faiz ile birlikte Bakanlığa iade edilir. İadenin yapılmaması halinde verilen destek bu Yönetmeliğin 29 uncu maddesine göre geri alınır. Destek alan, destek tutarı kadar harcama belgesinin yer aldığı yeminli mali müşavir raporunu teslim etmekle yükümlüdür. Destek alanın yeni bir destek başvurusunda bulunabilmesi için projesini tamamlamış, senaryoya uygun film kopyasının inceleme ve kabul komisyonunca kabul edilmiş olması ve yeminli mali müşavir raporunun Genel Müdürlükçe uygun bulunmuş olması gerekir.Projede hiçbir surette yönetmen değişikliği yapılamaz.Senaryo değişiklik talebi senarist ve yönetmenin ortak başvurusu ile yapılır.Destek alan, filmin sinema salonu gösterimini yapmakla yükümlüdür.Destek alan, projesi ile ilgili tüm yükümlülüklerini sözleşme imzalanma tarihinden itibaren kırk sekiz ay içerisinde yerine getirir.

UZUN METRAJLI FİLM DESTEĞİ

Filmin yönetmeninin ve yapımcısının en az bir uzun metrajlı sinema filmi gerçekleştirmiş olması gerekir.Filmin ortak yapım olması durumunda, yerli yapımcının büyük ortak olması gerekir. Destek tutarı, başvuruda belirtilen toplam bütçenin yüzde 50’sini aşamaz.Destek tutarının; yüzde 30’u destek sözleşmesinin imzalanmasından sonra, yüzde 40’ı projenin gelişim ve gerçekleştirilmesine ilişkin izleme raporu ve senaryodaki sahnelerin en az yüzde 20’sini içeren iş kopyasının teslim edilmesi ve inceleme ve kabul komisyonunca kabul edilmesinden sonra, yüzde 30’u senaryodaki tüm sahnelerin yer aldığı ve destek sözleşmesinde belirtilen teknik koşullara uygun kurgulanmış film kopyasının teslimi ve filmin inceleme ve kabul komisyonunca kabul edilmesi ile destek alınan tutar kadar faturanın tesliminden sonra ödenir. İkinci dilim ödemenin yapılabilmesi için senaryodaki sahnelerin en az yüzde 20’sini içeren iş kopyasının sözleşme tarihinden itibaren en geç on sekiz ay içinde Bakanlığa teslim edilmesi gerekir. İş kopyasının teslim edilmemesi halinde verilen destek ödendiği tarihten geri alındığı tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre hesaplanacak faiz ile birlikte Bakanlığa iade edilir. İadenin yapılmaması halinde verilen destek bu Yönetmeliğin 29 uncu maddesine göre geri alınır. Destek alan, destek tutarı kadar harcama belgesinin yer aldığı yeminli mali müşavir raporunu teslim etmekle yükümlüdür.Destek alanın aynı türde yeni bir destek başvurusunda bulunabilmesi için projesini tamamlamış, senaryoya veya yaklaşım metnine uygun film kopyasının inceleme ve kabul komisyonunca kabul edilmiş olması ve yeminli mali müşavir raporunun Genel Müdürlükçe uygun bulunmuş olması gerekir.Destek alan, filmin sinema salonu gösterimini yapmakla yükümlüdür.Destek alan, projesi ile ilgili tüm yükümlülüklerini sözleşme imzalanma tarihinden itibaren kırk sekiz ay içerisinde yerine getirir.

ORTAK YAPIM DESTEĞİ 

Destek alan, aynı proje için yabancı film yapım desteğine başvuramaz. İki taraflı ortak yapımlarda yerli yapımcının asgari finansal katkı payı projenin toplam yapım maliyetinin yüzde yüzde 10’undan, çok taraflı ortak yapımlarda yüzde 5’inden az olamaz. Destek tutarı, yerli ortak yapımcının toplam bütçedeki finansal katkı payının yüzde 50’sinden fazla olamaz. Destek tutarının; yüzde 30’u destek sözleşmesinin imzalanmasından sonra, yüzde 40’ı projenin gelişim ve gerçekleştirilmesine ilişkin izleme raporu ve senaryodaki sahnelerin en az yüzde 20’sini içeren iş kopyasının teslim edilmesi ve inceleme ve kabul komisyonunca kabul edilmesinden sonra, yüzde 30’u senaryodaki tüm sahnelerin yer aldığı ve destek sözleşmesinde belirtilen teknik koşullara uygun kurgulanmış film kopyasının teslimi ve filmin inceleme ve kabul komisyonunca kabul edilmesi ile destek alınan tutar kadar faturanın tesliminden sonra ödenir. İkinci dilim ödemenin yapılabilmesi için senaryodaki sahnelerinin en az yüzde 20’sini içeren iş kopyasının sözleşme tarihinden itibaren en geç on sekiz ay içinde Bakanlığa teslim edilmesi gerekir. İş kopyasının teslim edilmemesi halinde verilen destek ödendiği tarihten geri alındığı tarihe kadar geçen süre için 6183 sayılı Kanunun 51 inci maddesine göre hesaplanacak faiz ile birlikte Bakanlığa iade edilir. İadenin yapılmaması halinde verilen destek bu Yönetmeliğin 29 uncu maddesine göre geri alınır.  Destek alan, destek tutarı kadar harcama belgesinin yer aldığı yeminli mali müşavir raporunu teslim etmekle yükümlüdür. Destek tutarının en az yüzde 50’sinin ülke sınırları içinde harcanması zorunludur.Destek alanın aynı türde yeni bir destek başvurusunda bulunabilmesi için projesini tamamlamış, senaryoya uygun film kopyasının inceleme ve kabul komisyonunca kabul edilmiş olması ve yeminli mali müşavir raporunun Genel Müdürlükçe uygun bulunmuş olması gerekir. Destek alan, filmin Türkiye’de sinema salonu gösterimini yapmakla yükümlüdür. Destek alan, projesi ile ilgili tüm yükümlülüklerini sözleşme imzalanma tarihinden itibaren kırk sekiz ay içerisinde yerine getirir.

SENARYO VE YAZILIM DESTEĞİ 

Başvuruda belirtilen toplam bütçenin tamamı desteklenebilir.  Destek tutarının yüzde 50’si destek sözleşmesinin imzalanmasından sonra ödenir. Kalan yüzde 50’si projenin tamamlanarak teslimi ve inceleme ve kabul komisyonunca kabul edilmesi ile destek alınan tutar kadar fatura ya da fatura veya fatura yerine geçen belgeleri düzenlemek zorunda olmayanlarca düzenlenen harcama pusulasının tesliminden sonra ödenir.Destek alanın yeni bir destek başvurusunda bulunabilmesi için tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş olması gerekir. İki defa senaryo ve diyalog yazım desteği alanların aynı destek türünde tekrar başvuruda bulunabilmeleri için destek alan projelerden en az birinin filme çekilmiş olması gerekir. Destek alan, projesi ile ilgili tüm yükümlülüklerini sözleşme imzalanma tarihinden itibaren yirmi dört ay içerisinde yerine getirir.

ANİMASYON DESTEĞİ

Başvuruda belirtilen toplam bütçenin tamamı desteklenebilir.  Destek tutarının yüzde 50’si destek sözleşmesinin imzalanmasından sonra ödenir. Kalan yüzde 50’si projenin tamamlanarak teslimi ve inceleme ve kabul komisyonunca kabul edilmesi ile destek alınan tutar kadar fatura ya da fatura veya fatura yerine geçen belgeleri düzenlemek zorunda olmayanlarca düzenlenen harcama pusulasının tesliminden sonra ödenir.Destek alan, projesi ile ilgili tüm yükümlülüklerini sözleşme imzalanma tarihinden itibaren yirmi dört ay içerisinde yerine getirir. Destek alanın yeni bir destek başvurusunda bulunabilmesi için tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş olması gerekir.

BELGESEL FİLM DESTEĞİ 

Destek tutarı, başvuruda belirtilen toplam bütçenin yüzde 50’sini aşamaz.Destek tutarının yüzde 50’si destek sözleşmesinin imzalanmasından sonra ödenir. Kalan yüzde 50’si projenin tamamlanarak teslimi ve inceleme ve kabul komisyonunca kabul edilmesi ile destek alınan tutar kadar fatura ya da fatura veya fatura yerine geçen belgeleri düzenlemek zorunda olmayanlarca düzenlenen harcama pusulasının yanı sıra destek alanın üçüncü kişilerden aldığı mal ve hizmetler için destek alan adına düzenlenmiş destek tutarı kadar harcama belgesinin tesliminden sonra ödenir. Destek alan, projesi ile ilgili tüm yükümlülüklerini sözleşme imzalanma tarihinden itibaren yirmi dört ay içerisinde yerine getirir.  Destek alanın yeni bir destek başvurusunda bulunabilmesi için tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş olması gerekir.

KISA FİLM DESTEĞİ 

Başvuruda belirtilen toplam bütçenin tamamı desteklenebilir. Destek tutarının yüzde 50’si destek sözleşmesinin imzalanmasından sonra ödenir. Kalan yüzde 50’si projenin tamamlanarak teslimi ve inceleme ve kabul komisyonunca kabul edilmesi ile destek alınan tutar kadar fatura ya da fatura veya fatura yerine geçen belgeleri düzenlemek zorunda olmayanlarca düzenlenen harcama pusulasının tesliminden sonra ödenir. Destek alan, projesi ile ilgili tüm yükümlülüklerini sözleşme imzalanma tarihinden itibaren yirmi dört ay içerisinde yerine getirir. Destek alanın yeni bir destek başvurusunda bulunabilmesi için tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş olması gerekir.

ÇEKİM SONRASI DESTEĞİ 

 Destek tutarı, başvuruda belirtilen toplam bütçenin yüzde 50’sini aşamaz.Destek tutarının yüzde 50’si destek sözleşmesinin imzalanmasından sonra ödenir. Kalan yüzde 50’si projenin tamamlanarak teslimi, inceleme ve kabul komisyonunca kabul edilmesi ile destek alınan tutar kadar faturanın yanı sıra destek tutarı kadar harcama belgesinin yer aldığı yeminli mali müşavir raporunun Genel Müdürlükçe uygun bulunmasından sonra ödenir. Destek alan, filmin sinema salonu gösterimini yapmakla yükümlüdür. Destek alan, projesi ile ilgili tüm yükümlülüklerini sözleşme imzalanma tarihinden itibaren yirmi dört ay içerisinde yerine getirir. Destek alanın yeni bir destek başvurusunda bulunabilmesi için tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş olması gerekir.

DAĞITIM VE TANITIM DESTEĞİ

Destek tutarı, başvuruda belirtilen toplam bütçenin yüzde 50’sini aşamaz. Destek tutarının %50’si destek sözleşmesinin imzalanmasından sonra ödenir. Kalan yüzde 50’si destek alınan tutar kadar faturanın yanı sıra destek tutarı kadar harcama belgesinin yer aldığı yeminli mali müşavir raporunun Genel Müdürlükçe uygun bulunmasından sonra ödenir. Destek alan, destek türüne göre filmin yurt içi veya yurt dışı sinema salonu gösterimini yapmakla yükümlüdür. Destek alan, projesi ile ilgili tüm yükümlülüklerini sözleşme imzalanma tarihinden itibaren yirmi dört ay içerisinde yerine getirir. Destek alanın yeni bir destek başvurusunda bulunabilmesi için tüm yükümlülüklerini yerine getirmiş olması gerekir.

YERLİ FİLM GÖSTERİM DESTEĞİ

Destek alan, sinema salonunda bir yıl boyunca en az on iki filmi en az bir hafta süreyle ve günde en az üç seans olacak şekilde gösterir. Seansların en az ikisi saat 16.00’dan sonra gerçekleştirilir.Filmlerin gösteriminin en az altmış koltuk kapasiteli sinema salonlarında yıl boyu düzenli ve ticari amaçla yapılıyor olması gereklidir.Yıllık destek tutarı; sinema salonunun üç seans tam kapasiteli olarak çalışması durumunda tam bilet tutarı üzerinden elde edilecek hasılatın yüzde 30’unu aşamaz. Destek; fatura ve yapılan gösterimlere ilişkin aylık bordroların ve yapımcı paylarının ödendiğine dair dekontun Genel Müdürlükçe uygun bulunup onaylanmasından sonra ödenir. 

YABANCI FİLM DESTEĞİ 

 Destek tutarı, ülke içinde harcanan ve Bakanlıkça kabul edilen tutarın yüzde 30’unu aşamaz. Yerli ortak yapımcı ya da hizmet sağlayan yerli yapımcı filmin yabancı yapımcısı ile ortak yapım ya da yapım hizmeti sözleşmesi imzalamış olmalıdır. Yerli ortak yapımcı ya da hizmet sağlayan yerli yapımcı; son beş yıl içerisinde sinema salonu, kablo, uydu, karasal ve internet ortamlarından birinde gösterilen en az iki uzun metrajlı sinema filminin ya da en az bir sezonluk dizi filmin yapımcılığını ya da ortak yapımcılığını gerçekleştirmiş ya da bu yapımlara yapım hizmeti sağlamış olmalıdır. Destek başvurusunun değerlendirmeye alınabilmesi için Bakanlıkça hazırlanan ve kültürel içerik, ülke vatandaşlarının yapım süreçlerine katkısı, ülke içinde kullanılan mal ve hizmetler gibi hususların yer aldığı yeterlilik testinden Bakanlıkça belirlenen asgari puanın alınması zorunludur.Komisyon, başvuruları bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde belirtilen değerlendirme ölçütlerinin yanı sıra; filmin, çekim yapılacak yer ve mekânların tanıtımına katkısı,Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının yapım faaliyetlerine katılım oranı, Filmin toplam bütçesi, ülke içinde gerçekleştirilecek tahmini harcama tutarı ve ülke içinde çekilecek sahne sayısı, Yeni yöntem ve teknolojilerin kullanımı, Filmin izlenme potansiyeli ile gösterilmesi planlanan ülke sayısı ve yayın ortamı gibi ölçütleri dikkate alarak değerlendirir.

DİZİ FİLM DESTEĞİ 

Yapımcı, aynı yıl içerisinde en fazla bir dizi film için destek alabilir. Dizi filmin en az üç kıtada, on ülkeye ve en az bir sezon olarak ihraç edilmesi gereklidir. Dizi filmin ilk sezonunun, başvuru tarihi itibarıyla, son iki yıl içerisinde üretilmiş olması gereklidir.Komisyon, başvuruları bu Yönetmeliğin 10 uncu maddesinde belirtilen değerlendirme ölçütlerinin yanı sıra; Türkiye’nin tanıtımına katkısı, Milli kültür ve kültürel değerlerin tanıtımına katkısı, Dizi filmin ihraç edildiği ülkelerin Türkiye turizminde hedef ülkeler arasında yer alması, Türkçenin tanıtımına ve yaygınlaşmasına katkısı,Yerli ürünlerin tanıtımına katkısı, İhraç edilen ülke sayısı, toplam satış tutarı, reyting sonucu veya izlenme sayısı gibi ölçütleri dikkate alarak değerlendirir.Destek, destek alınan tutar kadar faturanın teslim edilmesinden sonra tek seferde ödenir.Destek verilebilecek en yüksek tutar her yıl bütçe imkânları dâhilinde Bakanlıkça belirlenir.

ETKİNLİK VE PROJELER İLE SİNEMA SANATIÇLARIN DESTEKLENMESİ

Etkinlik ve proje desteği; sinema alanındaki film festivallerine, film günlerine, arşiv çalışmalarına, sempozyumlara, etkinlik, proje ve faaliyetlere, bu alanda verilecek ödüllere, uluslararası festivallere ve yarışmalara katılım ile bunlara ilişkin tanıtım faaliyetlerine verilen destektir.Sinema sanatçısı desteği; sinema alanında faaliyet gösteren meslek örgütlerinden bu alanda çalıştığını belgeleyen ihtiyaç sahibi sinema sanatçılarına veya sinema sektörü çalışanlarına sağlık, bakım ve rehabilitasyon giderlerinin karşılanması için verilen destektir.