Öykü Altuntaş / İstanbul, 16 Nisan () - III. Karbon Zirvesi’nin “Türkiye’de iklim değişikliği ve medya” konulu panelinde “iklim değişikliğinin kaçınılmaz olarak en önemli gündem” olacağı vurgulandı.

Panelde konuşan gazeteci ve aktivistler, kitle medya organları dahil tüm platformlarda, iklim değişikliği sorununun “ekonomik, toplumsal ve siyasi yönleriyle, bütüncül bir şekilde ele alınması” gerektiğini belirtti.

Panelistlere göre, iklim değişikliği “istesek de istemesek da yakında bizim en önemli gündem maddemiz olacak”.

DünyaGazetesi’nden Didem Eryar-Ünlü’nün yönetiminde gerçekleşen panelde, Change.org Doğu Avrupa ve Batı Asya Direktörü ve Good4trust Kurucusu Uygar Özesmi, Hürriyet Gazetesi Yazarı Melis Alphan ve Haberdar.com yazarı Pelin Cengiz, konuşmacı olarak yer aldı.

“Gazetecilik ve iletişim de, iklim konusu kadar bir dönüm noktasında” diye vurgulayan konuşmacılara göre, geleneksel medya, iklim değişikliğini “felaket senaryoları” ve “anlık haberlerle” yansıtmaktan öte, yerel başarı hikayeleri ve küçük değişimler yaratabilmiş insanların hikayelerini öne çıkarmalı.

“İnsan ölümlerinden de öte bir tehlikeyle karşı karşıyayız”

Hürriyet Gazetesi Melis Alphan da konuşmasında, “savaş ve insan ölümlerinden de öte bir tehlikeyle karşı karşıyayız” dedi ve ekledi:

“Medyada konu bir felaket, bir trajedi olarak, anlık, tekil haberler ile veriliyor. Uzun vadeli toplumsal haberlerden hoşlanılmıyor. Şiddetli fırtına, okyanuslarda asitlenme gibi konular çokça haber olsa da, iklim değişikliği ekonomik ve toplumsal etkileriyle görülmüyor.”

Alphan’a göre Türkiye’de batı medyasına oranla çevre ve iklim konusuna odaklanan gazetecilerin sayıca çok az olması ve “eski model gazetecilik” yapılmasının da etkisiyle, “iklim değişikliği en önemli sorunumuzken, hakkaniyetli bir şekilde medyada verilemiyor”.

Alphan, “iklim değişikliğine bilimsel kaynaklar üzerinden yaklaşmak ve bu alandaki uzmanlardan, konuyla ilgili makale talebinde bulunmak, gazetecileri eğitmek” gibi önerilerde bulundu. Melis Alphan, geniş bir platform sunan haber sitelerine konuyu daha geniş ele alması çağrısı yaptı.

Hürriyet Gazetesi Yazarı Alphan, Paris’te Aralık ayında gerçekleşen Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi'nin 21. Taraflar Konferansı’na (COP 21), “tüm dünyada kıyametler koparken” Türkiye’den katılan tek gazeteci olduğunu da vurguladı.

“Medyada, dil ve zihniyet değişikliği gerekli”

Gazeteci Pelin Cengiz ise, dünyanın son 200 yılda “hastalanmış vaziyette” olduğunu söyledi. Cengiz’e göre, “sanayileşme ile üretim ve tüketim modelleri, artık bu dünyanın kapasitesinin kaldıramayacağı bir noktada”.

“İnternet medyasının dil ve zihniyet değişikliğine gitmesi gerekiyor” diyen Cengiz, “Kuraklık, açlık kapıda”, “Sular yükseliyor” gibi başlıkların okuyucuda “çok büyük çözümler gerektiği” hissiyatı ve ilgisizlik yarattığını ifade etti.

Cengiz’e göre, Türkiye’de yayın organları “Tasarruflu ampul kullanın” gibi emir kipi ile yaklaşmaktansa, insanlara bireysel çabalarıyla “neleri değiştirebileceklerini” anlatmalı. Cengiz, “organik tarım yapan çiftlikler desteklenerek, çöpe atılan yemek miktarı azaltılarak” da insanların “küçük kahramanlıklar” yaratabildiğini, sözlerine ekledi.

“Biz iklim değişikliğine ilgi gösterirsek, medya da gösterir”

Uygar Özesmi de, “hikaye anlatıcılığının” medyada iklim değişikliğinin doğru şekilde yer bulmabilmesi açısından önemli olduğunu söyledi ve ekledi:

“Hikaye anlatıcılığı yapıyoruz çünkü sıfır karbon bir gelecek istiyorsak, yapmamız gereken ekonomiyi dönüştürmek. Ancak bu kocaman fikri insanların önüne koyduğunuzda, aynı felaket haberlerinde olduğu gibi, insanlar perdelerini indiriyorlar.”

“Oysa gerçek, güzel hikayelerden insanlar da ilham alıyorlar” diye açıklayan Uygar Özesmi’ye göre, “Biz iklim değişikliğine ilgi gösterirsek, medya da gösterecek”.

“Yeni gelişen çağda, hepimiz birer haber kaynağıyız”

“Geleneksel medyada iklim konusu, büyük uluslararası anlaşmalar dahil, yüzeysel olarak yansıtıldı, hatta neredeyse hiç yansıtılmadı” diyen Özesmi, iklim değişikliğinin daha çok “uluslararası medyadan ve tercüme haberlerle” verildiğini, sıklıkla da terim hatalarına düşüldüğüne dikkat çekti ve ekledi:

“Yeni gelişen çağda hepimiz birer haber kaynağıyız. Aktif, haber yaratan ve yayan, gündemi şekillendiren güçler olduğumuzun farkına vardığımızda, küresel iklim değişikliği ile mücadelede toplumsal bir bilinç ortaya çıkacaktır.”